دوام وخاطره ایمنی واکسن هپاتیت B ده سال پس از واکسیناسیون همگانی در دوران نوزادی

هدف: تعیین وضعیت سروایمونولوژیک کودکان، ده سال پس از واکسیناسیون بر علیه عفونت هپاتیت B در دوران نوزادی و سنجش وجود خاطره ایمنی با تجویز دوزاژ مختلف واکسن یادآور به کسانی که ایمنی حفاظت‌بخش نداشته‌اند. روش کار: جمعیت مورد مطالعه از میان اولین سری کودکان واکسینه شده با واکسن هپاتیت B همگانی انتخاب شدند. نمونه سرمی جهت وجود و تیتراژ آنتی‌بادی ضدآنتی‌ژن s با روش الیزا (ELISA) و با استفاده از کیت HBs-Ab EIA-96 شرکتCA-U.S.A و Paramex labo diagnostic 1NC آزمایش شدند و کودکانی که تیترآنتی‌بادی کمتر از IU/L 10 (کمتر از حد ایمنی بخش) داشتند، تحت تزریق دوزاژ متفاوت واکسن هپاتیت B قرارگرفتند. (μg 10 عضلانی، μg 5 عضلانی، μg 5/2 داخل‌جلدی). 14-10 روز بعد، پاسخ سرولوژیک بدن مجدداً با روش فوق اندازه‌گیری شد. تفاوت پاسخ‌های سرولوژیک افراد به دوزهای متفاوت با روش آماری x2 و T-test مورد مقایسه آماری قرار گرفتند. نتایج: کلاً 453 کودک (211 دختر و242 پسر) انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. متوسط غلظت آنتی‌بادی ضدآنتی ژن s سرمی آنان 93/69± 45/39 بود؛ 369 نفر از 453 مورد دارای آنتی‌بادی مثبت (بالاتر از IU/L 2)، ولی فقط 58% آنان دارای آنتی‌بادی حفاظت بخش (بالاتر از IU/L 10) بودند. 165 کودک با تیتر آنتی‌بادی کمتر از IU/L10 و غلظت متوسط آنتی‌بادی 34/3±84/3، دوزاژ متفاوت واکسن یادآور دریافت کردند. 2/87% (144 از 165 نفر) آنان پاسخ ایمونولوژیک مناسب به‌صورت افزایش بیش از 4 برابر تیتر آنتی‌بادی و یا تیتر بالاتر از IU/L 10 یافتند. مقایسه متوسط غلظت آنتی‌بادی حاصل 84/163±153 با تیتر آنتی‌بادی قبل از واکسن یادآور (34/3±84/3) تفاوت معنی‌داری را نشان می‌دهد (000/0 P=). دوزاژ بالاتر واکسن سبب پاسخ ایمنی بهتر (ایجاد تیتر آنتی‌بادی بالاتر) شده است. مقایسه غلظت متوسط آنتی‌بادیِ دوز μg10 با μg 5/2 (61/105± 76/166 نسبت به 35/89±2/103)، (001/0=P) و تعداد افراد پاسخ نداده آنان3 نفر از 54 نفر و12 نفر از 56 نفر (011/0 =P) تفاوت معنی‌داری داشتند. 21 نفر از 165 نفر (8/12%) که به دوز یادآور واکسن پاسخ مناسب نداده بودند، از نظر احتمال عفونت و آلودگی با ویروس هپاتیت B مورد بررسی مارکرهای عفونت (Anti HBc و HbsAg) قرار گرفتند. نتایج، در همه آنان منفی بود و نشانی از عفونت با ویروس‌های فوق دیده نشد. نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج حاصل از مطالعه فوق، واکسیناسیون با واکسن هپاتیت B در دوران نوزادی سبب ایجاد ایمنی درازمدت بیش از 10 سال، حتی بدون وجود آنتی‌بادی سرمی قابل اندازه‌گیری می‌گردد. تحریک خاطره ایمنی به دوزاژ آنتی‌ژنی واکسن بستگی دارد. تجویز واکسن یادآور تا شروع جوانی توصیه نمی‌گردد. بهتر است مطالعات با فاصله طولانی‌تری انجام شود. در صورت نیاز به تجویز واکسن یادآور، دوزاژ کم توصیه نمی‌شود.